өмнөд монголчуудын эрх чөлөө арадчилалын төлөө тэмцэж байгаа үйлэс нэтэн, өмнөд монголын Шилийн гол нутагтай одоо нэгэнт монголын иргэн болсон Жаранбаярын соёлтыг Хяатадын засгийн газраас ямар ч тайлбар өгөлүй баривчилсанд монголын эрх чөлөө холбоонь намаас соёлтыг суллх жич: хадааг суллах Гоо Ю Лиаь зэрэг хүмүүсийн хэвлэийн эрхийг нь сэргээх зэрэг Өмнөөд монголын хүний эрэхийн байдалд үндсэн хувиргалт гаргуулахаар олимпикын үед хүний эрхийг сайжруулах гэсэн амлалтаа биелүүлэх хэргтэй гэж төв ёсоор шаардаж байна.
  өнгөрөх жилд хяүтадын засгийн газараас "өвөр Монолын өөртөө засах орон" байгуулагдсаны жаран жилийн ой гэж "нижгэнсэн баяр " болж өнгөрлөө. энэ үнэн байдалыг өнгөн талаас нь халхалсан баярын сүүлчийн дуугны цуурай тасраагүй байхд соёлт баривчлагдсан , Гоо Ю Лиаьн багшийн ном хоёр удаа хураагдсан зэрэг хүний эрхэнд халдсан мэдээ тасралтүй гарч байгаа юм, энэ нь зөвхөн Өвөр монголын далай их асуудлын дусал төдий юм, Хяатдын коммунист намын засгийн газар нь Хятадуудыг галзуурсан мэтээр Өмөөд монголд оруулан, хятадын нүүдэл иргэн нь уугал иргэн болох монголчуудьн тооноос хэт давсанаас үндэстний соёл аж ахуй нь сүйрэлд учирч Өмнөөд монголчуудыг бүхүлд нь хайлуулах хэлмэгдэлд хүрүүлсэн нь тус оронд хүний эрхийн асуудал хүнд ноцтой оршиж байна гэдэийг харуулаж байх юм, иймээс монголын эрх чөлөө холбоонь нам нь Өмөөд монголын ардчилалын эрхийг тэмцэн олохоор одоо шатны гол үүргийн нэг болгосон тул тус илэрхийлэлтийг гаргаж, нэн цаашилвал хэрэв хятадын засгийн газар үргэлж иймэрхүү байдалтай Соёлтыг саатуулаад байвал бид нэн өргөн хүчирхийллийн бус тэмцэлийг илээр зохион байгуулан өрнүүлэхээр байна гэдгээ илэрхийлж байна.

 

Төвдийн босогчидын эсэрэг дарангуйлал хийж байга

хятадын зсагийн газарт өгөх илэрхийллтнйн бичиг

2008.3.17

  2008 оны 3 сарын 13 ны өдөрөөс төвдийн Ласа хотд төвд лам болон төвд иргэд хятадын засагаас төвд монгол зэрэг цөөхөн тоот үндэстэнд явүүлж байгаа ганцаар эзэмшилийн дарангуйлал болон хайлуулан устгах төрийн бодлгад зориулж эсэргүүцлийн сүрт жагсаал хийсэн байна, одоо эсргүүцэлийн хөдөгөөн төвдийн хилээс өргөсч төвдүүд сууршиж байгаа Счован болон Гансуу зэрэг газар оронд яавагдсаар байна. Тус удаагийн эсэргүүцэл нъ Хятадын зэвсэгт хүчүний цуст дарангуйлалаас болж нэгэнт ная гаруй хүн үхэж шархдсан гэж далай ламын засгаас илэрхийлжээ.
  энэхүү хэрэгт зориулж монголийн эрх чөлөө холбооны намаас адилхан Хяатдын дарлалд байгаа ӨмнөөД Монголын монголчуудаан төлөөлж тус удаагийн хэрэг явдалд Хятадын засгийн газарт монгол төвдөд зориулсан дарангуйлаллаа даруй түргэн зогсоох хэрэгтэй гэж төв чангаар шаардлга тавъж байна, цаашлан монгол төвд үндэстэний хүний эрх болон эрх чөлөө, ардчилалын төлөө тэмцэж байгаа дархан эрх мэдэлйг мэдэрч, тэднарын өөрйнх нъ сонголт хандалгыг хүндэтгэн, энх тайвнаар оршин тогтнохыг урдътал бий болгохийг шаардан илэрхийлж байгааг олон даяарт нийтэлж байна.